12 mei 2025
Dankzij de bijdrage van het Consortium Koloniale Collecties uit de Regeling Herkomstonderzoek gaan tien musea de herkomstgeschiedenis in kaart brengen van hun (deel)collectie of een specifiek object waarvoor aanwijzingen bestaan dat deze verworven zijn in een koloniale context. De Regeling Herkomstonderzoek stelt in totaal 500.000 euro beschikbaar voor dergelijk onderzoek. Voor de eerste ronde aanvragen is nu €243.317 toegekend. Op 15 juli 2025 sluit de tweede en laatste aanvraagronde.
Toegekende projecten
Lees hieronder meer over de toegekende projecten.
Keramiekmuseum het Princessehof, Leeuwarden (€30.000)
Het herkomstonderzoek richt zich op de non-keramische Indonesiëcollectie “Indische Kunst”, die werd verzameld door Nanne Ottema, de oprichter van het Keramiekmuseum.
Kunstmuseum Den Haag (€30.000)
Het Kunstmuseum Den Haag verricht onderzoek naar het achttiende-eeuwse hofzilver van de Sultan van Ternate uit de collectie edelmetaal en twee negentiende-eeuwse Indonesische gongen uit de muziekcollectie.
Missiemuseum Steyl (€27.980)
Het herkomstonderzoek dat verricht zal worden draait om een erekleed met Baxian-motieven uit Yanggu (China) dat in 1901 door missionarissen is meegenomen onder onduidelijke omstandigheden.
Museon-Omniversum, Den Haag (€7.610)
Het Museon-Omniversum onderzoekt de kwakwabangi, een unieke bank uit Suriname uit circa 1850. Het was een belangrijk symbool van een van de Du-gezelschappen en is, zover bekend, het enige exemplaar ter wereld.
Museum de Fundatie, Zwolle (€30.000)
Het museum heeft een Benin Bronze in de collectie. Waarschijnlijk werd dit in 1897 geroofd uit het Koninkrijk Benin. Sinds 1937 maakt het deel uit van de collectie via oprichter Dirk Hannema.
Museum Prinsenhof Delft (€30.000)
Het museum onderzoekt twaalf objecten uit de Nusantara-collectie om de koloniale geschiedenis van Delft en het verhaal van de Indische instelling te belichten.
Museum van Bommel van Dam, Venlo (€29.980)
Het herkomstonderzoek richt zich op de deelcollectie Etnografica, waar een zevental objecten momenteel zijn toegeschreven aan de Senufo (West-Afrika).
Museum Vrolik, Amsterdam (€15.791)
Het herkomstonderzoek zal uitgevoerd worden in samenwerking met SAHRA en richt zich op de verwerving van menselijke- en voorouderlijke resten, afkomstig uit Zuid-Afrika. Het museum zou graag willen weten tot welke specifieke gemeenschappen deze menselijke- en voorouderlijke resten behoren.
Stichting Budaya Kita (€24.000)
De Stichting Budaya Kita onderzoekt voorouderlijke resten afkomstig van de Aru-eilanden, een eilandengroep binnen de Molukken. De voorouderlijke resten bevinden zich in de collecties van Museum Vrolik en het Wereldmuseum.
Universiteitsmuseum Utrecht (€17.956)
Het onderzoek richt zich op zeven objecten uit de collectie Diergeneeskunde om de koloniale geschiedenis tussen de Utrechtse faculteit en de Nederlandsch-Indische Veeartsenijschool in kaart te brengen.
Oproep
Werk je bij een Nederlandse erfgoedinstelling, zoals een museum, universiteit, archief of bibliotheek, die koloniale collecties beheren en wil je ook budget aanvragen voor herkomstonderzoek? Aanvragen kunnen tot 15 juli 2025 worden ingediend voor bijdragen van minimaal €5.000 en maximaal €30.000. Je kunt alle informatie over de Regeling Herkomstonderzoek vinden op: www.colonialcollections.nl/herkomstonderzoek
Spreekuren
Weet je nog niet zeker of de regeling past bij jouw plan? We gaan graag met je in gesprek! In mei organiseren we drie online spreekuren waar de regeling en de voorwaarden worden uitgelegd. Je kunt dan ook je vrijblijvende vragen stellen aan de consortium-collega’s.
- Dinsdag 20 mei 2025, 15.00-16.00 uur
- Woensdag 21 mei 2025, 10.00-11.00 uur
- Donderdag 22 mei, 15.00-16.00 uur
Meld je aan via de knop hieronder.
Werk je bij een Nederlandse erfgoedinstelling, zoals een museum, universiteit, archief of bibliotheek, die koloniale collecties of objecten beheren en wil je de herkomstgeschiedenis in kaart te brengen? Het Consortium Koloniale Collecties kan jouw onderzoeksproject ondersteunen via de Regeling Herkomstonderzoek. In mei organiseren we drie online spreekuren om de regeling en de voorwaren stap voor stap toe te lichten. Je kunt dan ook je vrijblijvende vragen stellen aan de consortium-collega’s.
De online spreekuren vinden via MS Teams plaats op:
- Dinsdag 20 mei 2025, 15.00-16.00 uur
- Woensdag 21 mei 2025, 10.00-11.00 uur
- Donderdag 22 mei, 15.00-16.00 uur
Per spreekuur zijn er maximaal 15 plekken. Meld je aan zodat je de MS Teams-link ontvangt!
Over de Regeling Herkomstonderzoek
De Regeling Herkomstonderzoek is bestemd voor financiële ondersteuning van musea en andere collectiebeherende instellingen die onderzoek willen doen om de herkomstgeschiedenis in kaart te brengen van hun (deel)collectie of een specifiek object in de eigen collectie waarvoor aanwijzingen bestaan dat deze verworven zijn in een koloniale context. Aanvragen kunnen tot 15 juli 2025 worden ingediend voor bijdragen van minimaal €5.000 en maximaal €30.000. Je kunt alle informatie over de Regeling Herkomstonderzoek vinden op: www.colonialcollections.nl/herkomstonderzoek
Over het online spreekuur
Het spreekuur vindt plaats via Ms Teams. De link ontvang je in de bevestigingsmail. Bente Bergmans, secretaris van het Bureau Consortium Koloniale Collecties, en Nynke Heddema, medewerker financiële Regeling Herkomstonderzoek bij Wereldmuseum, zullen de regeling stap voor stap toe lichten. Vragen worden beantwoord zoals: wat heb je voor de aanvraag nodig? Waar wordt bij de beoordeling op gelet? Hoe hebben andere musea uit de eerste ronde het aangepakt? Ook kun je zelf vragen stellen.
Datum: 15 maart – 21 september 2025
Locatie: Universiteitsmuseum Groningen
Adres: Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a, 9712 EA, Groningen
Organisatie: de tentoonstelling is onderdeel van het internationale samenwerkingsverband Pressing Matter: Ownership, Value and the Question of Colonial Heritage in Museums, en werd samengesteld door onderzoekers uit Amsterdam, Groningen en Leiden.
Hoe kwamen orang-oetans uit Borneo op een snijtafel in Nederland? Wat gebeurde er met de olifanten die wetenschappers bestudeerden? Hoe verkregen zij toegang tot menselijke overblijfselen uit Nederland en de koloniën? En welke impact had hun werk op de ontwikkeling van rassenwetenschap?
Het Universiteitsmuseum Groningen presenteert met Verstrengelde Verhalen: Wetenschap en Kolonialisme in de Collectie van Petrus Camper een tentoonstelling over de koloniale geschiedenis van de universiteitscollectie. Centraal staat de nalatenschap van wetenschapper Petrus Camper (1722–1789), wiens collectie al meer dan 200 jaar wordt bewaard aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Camper was een man van paradoxen: hij verzette zich tegen slavernij, maar verzamelde zonder toestemming menselijke overblijfselen uit de koloniën. Jarenlang werd Petrus Camper met tentoonstellingen (ook in het Universiteitsmuseum) en in de stad Groningen geëerd. Maar, met de kennis van nu, zijn er ook kritische vragen te stellen bij de manier waarop Camper en andere wetenschappers toegang kregen tot menselijke en dierlijke lichamen. In de tentoonstelling wordt duidelijk hoe de nalatenschap van Camper verweven is met koloniale structuren en de ontwikkeling van wetenschappelijk racisme. Hoe kunnen musea hiermee omgaan?
Verstrengelde Verhalen nodigt de bezoeker uit om met een frisse blik naar wetenschapsgeschiedenis te kijken en mee te denken over de toekomst van academisch erfgoed.
De tentoonstelling, te zien van 15 maart tot en met 21 september 2025, is onderdeel van het internationale samenwerkingsverband Pressing Matter: Ownership, Value and the Question of Colonial Heritage in Museums, en werd samengesteld door onderzoekers uit Amsterdam, Groningen en Leiden. Voor meer informatie over Pressing Matter, kijk op www.pressingmatter.nl
Boekpresentatie: Legacies of colonialism in museum collectionsDatum: donderdag 15 mei 2025
Tijd: 15.30 – 17.00 uur (CET)
Locatie: KITLV, Herta Mohr building, room 1.30
Adres: Witte Singel 27A, 2311 BG, Leiden
Organisatie: Koninklijk Nederlands Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV)
Voertaal: Engels
In ‘Legacies of colonialism in museum collections: The (un)making of Indonesian Islam in the Netherlands’ vertelt Mirjam Shatanawi het onbesproken verhaal van de Indonesische islam in musea. Indonesisch islamitisch erfgoed, dat vaak wordt overschaduwd door hindoeïstische en boeddhistische kunst, krijgt zelden de aandacht die het verdient in museumcollecties en tentoonstellingen.
[De tekst gaat verder in het Engels]
This book unravels the historical silences rooted in Dutch colonial rule that have marginalized Indonesian Islamic material culture. Delving into the colonial archives, it traces the journey of Indonesian objects in Dutch museums, exploring their original meanings and their re-appropriation during instances of collecting, classification, interpretation and public display. The analysis focuses on the long-term effects in the present, in particular in relation to the decolonisation of museums.
What are the structural patterns inherited from colonialism that result in silences today? How can repair happen beyond repatriation and re-interpretation of individual objects? Through this lens, the book addresses the enduring impacts of colonialism and offers pathways for the decolonization of museums today.
Author
Mirjam Shatanawi is a postdoctoral researcher at KITLV, where she conducts research on the provenance and makings of the institute’s collection of manuscripts and books from Indonesia. She is also a Senior Lecturer of Heritage Theory at the Reinwardt Academy (Amsterdam University of the Arts).
Discussants
Susie Protschky is Professor of Global Political History at VU University. She is specialised in modern Dutch colonialism, Indonesian history, and the history of photography.
Adieyatna Fajri is a PhD Candidate at NIOD Institute for War, Holocaust, and Genocide Studies and Groningen Institute of Archaeology, University of Groningen.
Theo Frids Hubarat is a Lecturer at Parahyangan Catholic University and fellow at NIAS.
Moderator
Marieke Bloembergen is Professor of Heritage and Postcolonial Studies in Indonesian History at the Institute for History and the KITLV. Her research interests concern the political dynamics of cultural knowledge production in colonial and post-colonial Indonesia.
25 april 2025
De call voor het kennisuitwisselingsprogramma voor jonge museumprofessionals ‘Sharing Stories on Contested Histories’ is nu open voor aanmeldingen. Het programma bestaat uit online sessies gedurende vijf weken en een inhoudelijke programma met een bezoek aan Nederland van 29 oktober tot 5 november 2025. De deadline voor aanmelding is 26 mei 2025.
Thema
Hoe gaan wij – museumprofessionals over de hele wereld – om met collecties uit een koloniale context? Hoe kijken we kritisch naar de eigen geschiedenis van musea en hoe reflecteren we op hun rol in de samenleving in het licht van deze uitdagingen? Hoe kunnen we een zorgvuldige en ethische manier omgaan met collecties die zijn gemaakt en verzameld tijdens de koloniale periode? Hoe bestuderen we en reageren we op beladen historische gebeurtenissen en betwist erfgoed?
Dit kennisuitwisselingsprogramma brengt een groep jonge professionals uit de hele wereld samen die werkzaam zijn in musea of collectiebeherende organisaties om na te denken over deze vragen en om kennis en ervaringen uit te wisselen over hun werkpraktijken.
Over de organisatie
Sharing Stories on Contested Histories is een initiatief uit het programma Internationale Erfgoedsamenwerking van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), in samenwerking met de Reinwardt Academie (Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten). Met verschillende edities in 2018, 2019, 2021, 2022, 2023 en 2024 behandelt Sharing Stories on Contested Histories uitdagingen op het gebied van cultureel erfgoed die breed gedeeld worden door professionals uit verschillende landen samen te brengen om perspectieven uit te wisselen en samen nieuwe kennis en praktijken te ontwikkelen. Deze uitdagingen beperken zich niet tot de landsgrenzen. Wij geloven dat we alleen door onze krachten te bundelen ten volle het potentieel van cultureel erfgoed kunnen begrijpen om zo maatschappelijke vraagstukken te duiden. Sharing Stories on Contested Histories wil bijdragen aan een internationaal dialoog over werkpraktijken bij het bestuderen van complexe geschiedenissen en hun erfenis van vandaag de dag. We willen hiermee de internationale erfgoedgemeenschap versterken.
24 april 2025
Het fellowship stelt onderzoekers – waaronder erfgoedprofessionals, historici, archeologen, sociale wetenschappers, kunstenaars, journalisten en cultureel activisten – uit voormalig gekoloniseerde landen in staat om toegang te krijgen tot en onderzoek te doen naar objecten – ongeacht of deze gedefinieerd zijn als cultureel, historisch, kunst of anderszins – die zich momenteel in Nederland bevinden. We kijken ernaar uit Panggah Ardiyansyah, Ganga Dissanayaka en Leandro Matthews Cascon in september te verwelkomen.
In september starten de laatste drie fellows onder het NIAS-NIOD-KITLV fellowship Moving Objects, Mobilising Culture in the Context of (De)colonisation. Dit fellowship maakt het mogelijk voor onderzoekers en erfgoedprofessionals uit voormalige gekoloniseerde landen om vijf maanden onderzoek te doen naar ‘koloniale collecties’: objecten en collecties uit die landen die in een context van kolonialisme in Nederland terecht zijn gekomen. Het NIOD organiseert deze activiteit als partner van het Consortium Koloniale Collecties.
Hieronder vind je meer informatie over de fellows en hun onderzoek (alleen beschikbaar in het Engels).
Panggah Ardiyansyah – Evocative Fragments: Archaeological Knowledge Production for Sendang Duwur and Its Dispersed Objects
Panggah Ardiyansyah’s research investigates the production of knowledge surrounding Sendang Duwur, a 16th-century Islamic complex in East Java, Indonesia. His project contributes to emerging scholarship on heritage politics, especially in relation to identity formation, inclusion/exclusion, and restitution frameworks. He will trace the networks of historical figures involved in the circulation of Sendang Duwur manuscripts, reconstruct the interventions by the Dutch East Indies’ Archaeological Service at the site in the early 20th century, and map the movements of manuscripts and artefacts associated with it.
Panggah Ardiyansyah would have started his project in February 2025, but the start date has been rescheduled to September 2025
Ganga Dissanayaka – Tracing Object Biographies: Unveiling the Historical, Political, and Artistic Legacies of Sri Lankan Caskets and Jewellery in Dutch Collections
This research project explores how Sri Lankan artefacts – particularly caskets, jewellery, and statues – held in Dutch museums reflect complex narratives of cultural mobility, colonial entanglement, and historical memory. Centred on the methodology of ‘object biography’, the research treats artefacts as dynamic entities with evolving meanings. By tracing their journeys from creation and use in Sri Lanka to their current institutional contexts, Dissanayaka analyses how their stories intertwine with political, religious, artistic, and social histories. The project also addresses urgent questions around provenance, museum ethics, restitution, and postcolonial identity.
Leandro Matthews Cascon – Cultivating Objects
Cascon’s research, Cultivating Objects, explores the connections between Indigenous cassava agriculture in Suriname and related material culture preserved in Dutch colonial museum collections. Focusing on items such as graters, sieves, and fermentation vessels, the study highlights how traditional ecological knowledge is embedded in these tools.
Primarily based on objects in the Wereldmuseum, the project reveals sustainable Indigenous practices that contrast sharply with colonial models of resource extraction. It also considers broader themes such as food security, climate change, and cultural resilience, advocating for greater recognition of biocultural heritage and Indigenous land rights.
By working closely with museum collections, ethnographic sources, and Indigenous collaborators, Cascon’s research challenges dominant institutional narratives and foregrounds material traditions that have persisted despite colonial disruption. The project ultimately aims to offer new perspectives on sustainability and decolonisation.
7 april 2025
De tentoonstelling Onvoltooid Verleden: teruggeven, houden, of ….?, die op 9 mei opent in Wereldmuseum Amsterdam, biedt een diepgaande blik op het actuele debat rondom collecties verzameld tijdens de koloniale periode en de restitutie ervan. Bezoekers krijgen niet alleen inzicht in de herkomst van kunstvoorwerpen, maar worden ook uitgedaagd om na te denken over eigenaarschap, waarde en de ethische implicaties van de koloniale geschiedenis waarvan de echo klinkt in museale collecties van vandaag de dag.
Wereldmuseum en het debat over restitutie
Wereldmuseum is een van de musea die actief betrokken is bij het debat over restitutie, dat het afgelopen decennium in een stroomversnelling is gekomen. De collectie waarmee het museum werd opgericht heeft een oorsprong in de koloniale tijd, waarin voorwerpen vaak zonder overleg uit de koloniën werden meegenomen of buitgemaakt. Het museum buigt zich nu, samen met andere musea en universiteiten, intensief over de vraag hoe om te gaan met de kunstvoorwerpen uit de collectie die beladen zijn met deze koloniale geschiedenis.
Het onderzoeksproject Pressing Matter: Ownership, Value and the Question of Colonial Heritage in Museums vormt de basis van de tentoonstelling. Gedurende dit project hebben wetenschappers en kunstenaars zich verdiept in cruciale vragen: Hoe kwamen de kunstvoorwerpen uit verschillende koloniale contexten in Europese musea terecht? Waren ze gekocht of gestolen? Wat was de rol van missionarissen en wetenschappers? Wie is de eigenaar van deze objecten? Wat is hun waarde en hoe moeten we omgaan met dit erfgoed, dat een betwist verleden met zich meedraagt? Het is een zoektocht naar duidelijkheid in een debat dat steeds luider klinkt, vooral vanuit voormalige koloniën die vragen om de teruggave van hun cultureel erfgoed.
Vele lagen van het debat
De tentoonstelling geeft een inkijk in de complexiteit van de vraagstukken door middel van thematische secties die elk een andere laag belichten. Van collecties geroofd tijdens militaire expedities en de juridische vraag of iets oorlogsbuit of roofkunst is, tot de wetenschappelijke en culturele waarde van objecten en de erfenis van culturele uitroeiing. Deze thema’s worden uitgelicht aan de hand van 200 kunstvoorwerpen uit de collectie van Wereldmuseum. Voorwerpen die soms alledaags lijken, maar binnen de culturen van herkomst een grote waarde hebben.
Onvoltooid Verleden is een experimentele en vraag-gedreven tentoonstelling die bezoekers uitnodigt om samen met het museum na te denken over de onvoltooide strijd om gerechtigheid, herstel en verzoening. Een inspiratie zijn de zes hedendaagse internationale kunstenaars en collectieven [Kunstenaars en collectieven Pansee Atta, Daniel Aguilar Ruvalcaba, Aram Lee, Zara Julius & Zoé Samudzi, Hande Sever & Gelare Khoshgozaran, Lifepatch] die zich met hun werk op kritische, creatieve en emotionele wijze een toekomst van dit culturele erfgoed voorstellen. Zij geven de complexe vraagstukken een gezicht en brengen ze tot leven.
Bezoekers worden bovendien deelgenoot van de vragen waarmee het museum zich dagelijks bezighoudt. Ze komen in aanraking met casussen van herkomstonderzoek naar objecten die vragen oproepen over eigenaarschap, waarde en de toekomst van koloniale collecties. Wat opvalt, is dat deze onderzoeken soms tot meer vragen leiden dan ze beantwoorden.
De tentoonstelling Onvoltooid Verleden is te zien van 9 mei 2025 tot en met 3 januari 2027 in Wereldmuseum Amsterdam.
Pressing Matter
Pressing Matter is een vierjarig internationaal onderzoeksprogramma naar koloniaal erfgoed, gefinancierd door de Nationale Wetenschapsagenda (NWA) en gecoördineerd vanuit de Vrije Universiteit Amsterdam. Het programma onderzoekt hoe collecties die zijn verworven tijdens de koloniale periode ons helpen het verleden beter te begrijpen, maar ook de vele manieren waarop dit verleden voortleeft in het heden. Het richt zich op vragen rond het eigendom en de waarde van deze collecties. Maar ook het potentieel dat ze hebben voor de hedendaagse samenleving hier in Nederland én in de landen van herkomst.
Datum: vrijdag 11 april 2025
Tijd: 13:30 – 16:30 uur
Locatie: Amstelkerk
Adres: Amstelveld 10, 1017 JD Amsterdam
Organisatie: Consortium Koloniale Collecties, DutchCulture
Voertaal: Nederlands
Op vrijdag 11 april 2025 organiseert het Consortium Koloniale Collecties een publieksevenement in de Amstelkerk in Amsterdam rond het werkbezoek van de Nationale Museumcommissie Suriname aan Nederland. Tijdens dit evenement ontmoet je de leden van de de Nationale Museumcommissie Suriname en delen zij hun bevindingen van het werkbezoek. Er zal tevens een panelgesprek met de delegatieleden plaatsvinden, waarin aanwezigen vragen kunnen stellen.
Van 7 tot 11 april brengt de Nationale Museumcommissie Suriname, onder voorzitterschap van Roseline Daan, een werkbezoek aan Nederland. Dit werkbezoek wordt gefaciliteerd door het Consortium Koloniale Collecties en georganiseerd door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in samenwerking met DutchCulture. Gedurende deze vijf dagen zal de Museumcommissie inspiratie opdoen voor hun werk in Suriname en de relaties met Nederlandse partners versterken.
Deelname is gratis, maar u dient zich wel te registreren.
We hopen u op 11 april in de Amstelkerk te zien!
Wat is het programma?
- 13:30 Deuren open
- 14:00 Opening en presentatie over de Nationale Museumcommissie Suriname, en haar werkbezoek aan Nederland
- 14:30 Panelgesprek met delegatieleden en vragen van aanwezigen
- 15:30 Netwerkgelegenheid met drankjes en hapjes
- 16:30 Einde
Wie zijn de delegatieleden?
De Commissie bestaat uit een groep van deskundigen die zich inzetten voor het behoud en de promotie van het Surinaamse erfgoed. De leden zijn onder andere:
- Roseline Daan – Voorzitter, senior beleidsadviseur Ministerie van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur van Suriname
- Tanya Sitaram (Secretaris, historica)
- Rita Tjien Fooh (Lid, erfgoeddeskundige, directeur Nationaal Archief van Suriname)
- Ashvini Gangadin (Lid, jurist)
- Daphne Yflaar (afgevaardigde Directoraat Cultuur, hoofd Staatscollectie)
Wat doet de Nationale Museumcommissie Suriname?
De Nationale Museumcommissie Suriname is in september 2023 geïnstalleerd door minister Henry Ori van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur van Suriname, met als doel de museale infrastructuur in Suriname te versterken en de omgang van inheems erfgoed te bevorderen, inclusief de mogelijke teruggave van cultuurgoederen. De Museumcommissie speelt een belangrijke rol in het behoud van Surinaams erfgoed en werkt actief samen met diverse nationale en internationale partners.
Voor wie is dit evenement bedoeld?
Het evenement is gericht op iedereen met interesse in Surinaams erfgoed, de koloniale geschiedenis en de samenwerking tussen Surinaamse en Nederlandse musea. We verwelkomen onder andere antropologen, museologen, historici, studenten, museummedewerkers, erfgoedprofessionals en de Surinaamse diaspora die betrokken is bij of geïnteresseerd in de culturele samenwerking tussen beide landen.
Aanmelden
13 maart 2025
Een coalitie van Amsterdamse archieven, musea en historische instituten* heeft, met de genereuze steun van de Insinger Foundation, het initiatief genomen voor een vijfjarig programma dat drie fellowships van twee maanden per jaar aanbiedt aan conservatoren, archivarissen en historici op het gebied van de slavernijgeschiedenis. De fellowships staan open voor professionals die zich bezighouden met de slavernijgeschiedenis in de Atlantische Oceaan, de Indische Oceaan en de Indonesische archipel, in relatie tot de Nederlandse betrokkenheid bij slavenhandel en slavenarbeid.
* Allard Pierson Museum/UB, Amsterdam Museum, Black Archives, IISG, NINSEE, Rijksmuseum, Stadsarchief Amsterdam, UvA, Wereldmuseum
[De tekst gaat verder in het Engels]
Theme
The attention to the Dutch colonial slavery past has increased considerably over the last years. Especially communities that were subject to the contemporary ramifications such as systemic racism pushed for acknowledgement and changes in perspectives and priorities within academic institutions, museums and archives. A missing link is the input and expertise of inhabitants of societies that were colonized and where slavery and other forms of forced labour were rampant. The slavery past has a broad and pervasive impact, both in personal histories and the social structures of these societies. The questions, perspectives, and expertise of young professionals (especially historians, archivists, librarians, and curators) from societies affected by this colonial slavery past and its knock-on effects in the Americas, Africa, and Asia are essential to inform contemporary debates about and dealing with the slavery past. The fellowships aim to support this group of young professionals.
Call
Candidates are asked to write a motivation letter and a plan that includes their preference for one of the institutes in GSHF coalition and a rough idea on how they would like to spend their time in Amsterdam and what they expect from they stay.
What we offer
The fellowship includes free housing and covers travel costs, health insurance, as well as a monthly allowance up to a maximum of 1500 euros. We expect that the institutions to which candidates are affiliated continue to pay their monthly salaries for the duration of the fellowship.
Each year the programme can accommodate three fellows in the Spring (April-May) and three in the Fall (October-November).
Fellows will be based at the International Institute of Social History and – by mutual agreement – will be linked to their counterparts working in one of the Amsterdam Institutions united in the GSHF coalition.
The fellowship is meant to exchange perspectives and views between the fellows and their Amsterdam counterparts related to the history of slavery. The fellows are invited to work with the collections, archives, research or other ongoing projects at one or multiple of the Amsterdam heritage and research institutions. Please take a look at the websites of the partner institutions to explore their collections, archives, research and expertise.
For this round of fellowships, applicants might find it interesting to know that there is the opportunity to collaborate with special upcoming exhibition Justice and Unjustice: Trans-Atlantic Slavery and the Classical Antiquity at the Allard Pierson Museum.
At the end of each fellowship period there will be a public event where fellows and their Amsterdam counterparts reflect on the experiences gained during their stay.
The deadline for the call 2025 (October and November) fellowships is May 1st, 2025.
For more information and a list of the requirements, please click the button below.
19 februari 2025
Nederland geeft op verzoek van Nigeria 113 ‘Benin Bronzen’ uit de Rijkscollectie terug. Minister Eppo Bruins (OCW) heeft tot deze teruggave besloten. In 1897 hebben Britse soldaten deze objecten geroofd uit het Koninkrijk Benin (in het huidige Nigeria) en verkocht, om uiteindelijk in Nederlandse Rijkscollectie te belanden. De ‘Benin Bronzen’ zijn van groot belang voor de Nigeriaanse samenleving, deze objecten vormen een belangrijke bron van de geschiedenis van het Koninkrijk Benin. De objecten bestaan onder andere uit plakkaten, hangers en figuren, en bevinden zich op dit moment in de collectie van het Wereldmuseum. Voor deze teruggave is intensief samengewerkt tussen experts en vertegenwoordigers uit beide landen.
Minister Bruins: “Met deze teruggave dragen we bij aan het herstel van een historisch onrecht dat nog altijd gevoeld wordt. Erfgoed is essentieel voor het vertellen en beleven van de geschiedenis van een land en gemeenschap. De Benin Bronzen zijn daarom onmisbaar voor Nigeria, het is goed dat ze teruggaan.”
De ondertekening van de overdrachtsovereenkomst door minister Bruins en Olugbile Holloway, directeur-generaal van de Nigeriaanse Nationale Commissie voor Musea en Monumenten, vindt plaats op 19 februari in Wereldmuseum Leiden.
Directeur-generaal Holloway: “De terugkeer uit Nederland zal de grootste teruggave van oudheden van het Koninkrijk Benin zijn die direct verband houdt met de Britse strafexpeditie van 1897. Wij danken Nederland voor de medewerking en hopen dat dit een goed voorbeeld op het gebied van de teruggave van verloren of geroofde oudheden zal zijn voor andere landen wereldwijd.”
De teruggave volgt op het advies van de Commissie Koloniale Collecties onder voorzitterschap van Lilian Gonçalves-Ho Kang You. De objecten worden teruggegeven aan de Nigeriaanse overheid, die verder zal besluiten over hoe en waar de objecten worden tentoongesteld. Het Wereldmuseum hoopt dat deze teruggave niet het einde van een proces is, maar de start van verdere museale samenwerking tussen Nigeria en Nederland.
Teruggave van gemeente Rotterdam
Naast de teruggave van 113 voorwerpen uit de Rijkscollectie, zal op 19 februari ook de gemeente Rotterdam 6 objecten teruggeven aan Nigeria die vallen onder de collectie Benin Bronzen. Ook deze objecten zijn geroofd in 1897. Het gaat om een bel, 3 reliëfplaten, een kokosnoothouder en een staf.
Wethouder Said Kasmi (Rotterdam): “Kunst en erfgoed horen daar te zijn waar ze thuishoren. Deze objecten horen thuis in Nigeria. Met deze teruggave zetten we een belangrijke stap in het erkennen van het verleden en het respecteren van de waarde die deze voorwerpen voor Nigeria vertegenwoordigen.”
Advies van de Commissie Koloniale Collecties
De Commissie Koloniale Collecties heeft de minister en de gemeente Rotterdam geadviseerd tot teruggave van deze objecten op basis van herkomstonderzoek van het Wereldmuseum, conform het beleid koloniale collecties. Dit advies is tot stand gekomen in nauwe dialoog en samenwerking met de Nigeriaanse Nationale Commissie voor Musea en Monumenten. De Commissie heeft haar adviezen gepubliceerd op haar website. Dit is de 5e keer dat Nederland een teruggave doet op basis van de adviezen van de Commissie. Op dit moment werkt de Commissie aan adviezen over verzoeken van Sri Lanka, India en Indonesië.
