Agenda

In deze webinar leer je meer over hoe de datahub werkt, hoe je kunt bijdragen en hoe deze zich verhoudt tot je werk. Je hoort over lokale initiatieven op het gebied van digitaal erfgoed en samen wisselen we ervaringen en ideeën uit over de rol die deze platforms kunnen spelen binnen het thema van restitutie.

Veel musea en instellingen in heel Europa zijn beheerder van objecten en collecties die afkomstig zijn uit een koloniale context. Hoe kunnen we als professionals die deze collecties beheren en onze gedeelde verantwoordelijkheid in het aanpakken van historische onrechtvaardigheden erkennen, deze rol het beste vervullen? Wat kunnen we leren van elkaars ervaringen?

Dit symposium biedt een voorproefje van de door NWO gefinancierde projectonderwerpen. Vier thema’s worden aan de deelnemers gepresenteerd, in afwachting van kritische vragen en constructieve feedback van de deelnemers aan het symposium.

Universiteit Leiden en Vrije Universiteit Amsterdam organiseren samen een themamiddag in het kader van het gedeelde sectorplanthema ‘Cultureel erfgoed en identiteit: collectioneren, beheer en overdracht’. Welke plaats nemen erfgoedcollecties in in ons onderzoek? Hoe verandert de digitalisering van deze collecties onze onderzoekspraktijk?

Leden van het kunstenaarscollectief Minga Prácticas Decoloniales delen hun ervaringen en perspectieven over de teruggave van culturele objecten uit Europese musea aan hun oorspronkelijke gemeenschappen in Zuid-Amerika, met een bijzondere focus op Colombia.

Het Consortium Koloniale Collecties kan jouw onderzoeksproject ondersteunen via de Regeling Herkomstonderzoek. Op 20, 21 en 22 mei organiseren we online spreekuren om de regeling en de voorwaren stap voor stap toe te lichten. Je kunt dan ook je vrijblijvende vragen stellen aan de consortium-collega’s. Meld je nu aan!

In ‘Legacies of colonialism in museum collections: The (un)making of Indonesian Islam in the Netherlands’ vertelt Mirjam Shatanawi het onbesproken verhaal van de Indonesische islam in musea. Indonesisch islamitisch erfgoed, dat vaak wordt overschaduwd door hindoeïstische en boeddhistische kunst, krijgt zelden de aandacht die het verdient in museumcollecties en tentoonstellingen.

Op vrijdag 11 april 2025 organiseert het Consortium Koloniale Collecties een publieksevenement in de Amstelkerk in Amsterdam rond het werkbezoek van de Nationale Museumcommissie Suriname aan Nederland. Tijdens dit evenement ontmoet je de leden van de de Nationale Museumcommissie Suriname en delen zij hun bevindingen van het werkbezoek.

Hoe kunnen academici en museumprofessionals de herkomst van een koloniale collecties onderzoeken? En hoe kunnen we mogelijk ‘onvrijwillig bezitsverlies’ of geroofde objecten traceren? In de koloniale tijd zijn verschillende objecten naar Nederland gebracht, vaak tegen de wil van de oorspronkelijke eigenaren. De afgelopen jaren worden steeds meer collecties en de mogelijke terugkeer van koloniale objecten onder de loep genomen.

Hoe kwamen orang-oetans uit Borneo op een snijtafel in Nederland? Wat gebeurde er met de olifanten die wetenschappers bestudeerden? Hoe verkregen zij toegang tot menselijke overblijfselen uit Nederland en de koloniën? En welke impact had hun werk op de ontwikkeling van rassenwetenschap?

De conferentie wordt georganiseerd door een samenwerkingsverband tussen collega’s van Instituto de História Contemporânea, NOVA Universiteit en de Universiteit van Évora (Portugal), Queens College, City University of New York (VS), de Universiteit van São Paulo (Brazilië) en het Pitt Rivers Museum, de Universiteit van Oxford (VK), ondersteund door TheMuseumsLab.

Hoe kunnen digitale infrastructuren voor koloniale archieven een beter begrip van historische en hedendaagse kwesties ondersteunen? Dit symposium brengt onderzoekers en professionals samen om de uitdagingen en kansen van het werken met gedigitaliseerde koloniale archieven te bespreken.

Op woensdag 15 januari en vrijdag 17 januari organiseert NWO vier matchmakingsessies voor de 2e ronde van Call ‘Onderzoek naar collecties met een koloniale context’. De Call stimuleert kennisontwikkeling, kennisuitwisseling en samenwerking tussen onderzoekers en erfgoedinstellingen uit herkomstlanden van collecties en Nederland.

Pressing Matter organiseert in januari 2025 de Pressing Matter Winter School in samenwerking met het Consortium Koloniale Collecties over restitutie, herkomstonderzoek en onderzoekspraktijken. De Winter School is bedoeld voor (inheemse) professionals aan het begin van hun carrière die werken in musea, culturele instellingen of universiteiten in landen buiten Europa. Wereldmuseum Leiden organiseert de Winter School.

Op 12 en 13 november organiseert de Stichting Koninklijke Defensiemusea (SKD), in samenwerking met het International Committee for Museums and Collections of Arms and Military History (ICOMAM), het tweedaags symposium ‘Honour & Discomfort. War booty in museum collections’ dat zich richt op de actuele vraagstukken rondom teruggave van collecties erfgoed en restitutie in militaire musea.

Koloniale collecties omvatten erfgoed dat zijn herkomst heeft in een voormalige (Nederlandse) kolonie en mogelijk op discutabele wijze van eigendom is gewisseld tijdens deze koloniale periode. Medewerkers van musea en archieven hebben een belangrijke taak bij het uitvoeren van herkomstonderzoek naar deze collecties. Deze cursus is bedoeld om hen daarbij te ondersteunen.

In het kader van De Week van de Koloniale Geschiedenis, als onderdeel van de Maand van de Geschiedenis, organiseert Museum Bronbeek diverse activiteiten. Op 12 oktober geeft Pauljac Verhoeven, hoofd van het museum, een lezing over de restitutie van koloniaal erfgoed.

Keert het tij voor de repatriëring van menselijke resten in musea? Menselijke resten in museumcollecties zijn afkomstig van verschillende bronnen: ze kunnen direct na het overlijden bewaard zijn gebleven, opgegraven zijn tijdens archeologische opgravingen of verzameld zijn in het buitenland en op later moment naar (Europese) musea gebracht. Dit laatste is vaak onder omstreden omstandigheden gebeurd tijdens koloniale periode.

Welke ethische uitdagingen vloeien voort uit de digitalisering van Europese visuele archieven die gevoelige geschiedenissen van kolonialisme, oorlog en geweld documenteren? Tijdens dit symposium wisselen academici, historici en belanghebbenden van gedachte.

Het concept dekoloniseren van musea heeft verschillende betekenissen in verschillende delen van de wereld. Tijdens de conferentie op 17 juni 2024, delen leden van de ICOM werkgroep over dekolonisatie ervaringen uit hun dagelijkse praktijk, waarbij vele perspectieven aan bod komen.

Het Katholiek Documentatie Centrum organiseert in samenwerking met de Radboud Universiteit de Jan-Roes lezing, uitgesproken door prof. dr. Susan Legêne.

Tijdens de studiedag worden aan de hand van praktijkvoorbeelden en theoretische achtergronden aandacht besteedt aan herkomstonderzoek naar erfgoed uit een koloniale context. Daarnaast worden de resultaten van het MAS-project over herkomstonderzoek naar de Congolese collectie gepresenteerd.

Tijdens dit interdisciplinaire symposium wordt aandacht besteed aan veranderende perspectieven op de teruggave van objecten uit een koloniale context en wordt beleid uit verschillende landen met elkaar vergeleken.

Het koloniale verleden heeft sporen achtergelaten in de collecties van Nederlandse musea en andere collectiebeherende instellingen. Door de ongelijke machtsverhoudingen zijn veel objecten uit hun land van herkomst naar Nederland gehaald en voor de gemeenschap verloren gegaan.

Op zaterdag 23 maart 2024 organiseert Museum Huis Doorn een symposium over de koloniale kunst van de laatste Duitse keizer Wilhelm II. In samenwerking met de Universiteit Utrecht heeft het museum herkomstonderzoek gedaan naar de eigen collectie. De voertaal van het symposium is Engels.

Het koloniale verleden heeft sporen achtergelaten in de collecties van Nederlandse musea en andere collectiebeherende instellingen. Door de ongelijke machtsverhoudingen zijn veel objecten uit hun land van herkomst naar Nederland gehaald en voor de gemeenschap verloren gegaan.

Een kerntaak van collectiebeherende instellingen is herkomstonderzoek. Onderdeel daarvan is de vraag of objecten of collecties uit koloniale context op een rechtvaardige manier zijn verworven. Een zorgvuldige omgang met koloniale collecties vraagt niet alleen om onderzoek, maar ook om samenwerking en kennisuitwisseling. In het webinar koloniale collecties helpen we je op weg.

Eerder dit jaar heeft het Indonesische ministerie van Onderwijs, Cultuur, Onderzoek en Technologie (MoECRT) de Indonesia Hertiage Agency (IHA) opgericht. Het IHA valt onder het Directoraat voor Cultuur onder leiding van de Directeur-Generaal en verenigt 17 musea en 34 monumenten in heel Indonesië onder één management.